22 yaşındaki Mahsa Emini’nin gözaltında ölmesiyle başlayan gösteriler İran’da şeriatçı rejime karşı bir devrim kalkışması mı?
İran’ın başkenti Tahran’da 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin gözaltında ölmesinin ardından ülkenin dört bir yanına yayılan protestolara yönelik sert önlemler alınırken, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi de ‘kaos’u onaylamayacaklarını bildirdi.
13 Eylül’de Tahran’da ‘Ahlak Polisi’nce başörtüsünü ‘kurallara uygun takmadığı’ gerekçesiyle gözaltına alınan ve 16 Eylül’de yaşamını yitiren 22 yaşındaki Mahsa Emini’nin cenazesinin kaldırılmasının ardından İran’ın hemen her yerinde protestolar düzenlendi.
‘Diktatöre ölüm’ sloganlarının atıldığı gösterilerde kadınlar değişik protesto yöntemlerine başvurdular.
Saçlarını kazıtan kadınlar olduğu gibi, saçlarını kesenlerin de bulunduğu protestolarda ‘saç yoksa günah da, suç da yoktur’ diyerek sokakları dolduruyorlar.
(Yazının devamı reklamdan sonra)
‘Kadın, yaşam, özgürlük’ sloganlarıyla devam eden protestolar tüm dünyaya yayıldı; dış ülkelerde yaşayan İran toplumları protestoları sürdürürken, içinde Türkiye ve Kanada sivil toplum örgütlerinin de bulunduğu kuruluşlar bu gösterilere destek çıkıyorlar.
Polisin, Emini’nin gözaltında tutulduğu yerde kalp yetmezliğinden yere yığıldığını açıklamasına karşın, ailesi Mahsa Emini’nin güvenlik güçlerince dövüldüğü savında bulunuyor. Emini, üç gün hastanede komada kaldıktan sonra 16 Eylül’de yaşamını yitirdi.
17 Eylül’den itibaren kadınların başörtülerini yaktığı ve saçlarını kestiği görüntüler yayılırken, gösterilerde ‘Kadın, yaşam, özgürlük’ ve İran’ın dini lideri Ali Hamaney’i hedef alan ‘Diktatöre ölüm’ sloganları atılıyor.
Devlet televizyonuna konuşan İran Cumhurbaşkanı Reisi, Mahsa Emini’nin ölümüyle ilgili saydam bir soruşturma yürütüleceğini ve adli tıp uzmanlarının önümüzdeki günlerde rapor sunacağını söyledi.
Öte yandan Tahran Valisi Perşembe sabahı ‘ayaklanmaların bittiğine’ ilişkin açıklama yaptı; ancak internette paylaşılan görüntülerde gece birçok bölgede gösteriler düzenlendiği görülüyor.
ISNA haber ajansının bildirdiğine göre, Vali Muhsin Mansuri, ‘Ayaklanmaları körükleyen ünlülere yönelik harekete geçileceğini’ söyledi.
İranlı ünlü kadın şarkıcı Mona Borzouei’nin de bir şiirle gösterilere desteğini açıklamasının ardından Çarşamba akşamı gözaltına alındığı bildirildi.
İran’ın Loristan Başsavcısı Muhammed Rezm, gösteriler nedeniyle 120 kişinin gözaltına alındığını açıkladı. Toplam gözaltı sayısının 2 binin üstünde olduğu tahmin ediliyor.
Bizim Anadolu / 30 Eylül 2022